financiële crisis

met geleend geld
betaalde hij de liefde
kleedde haar uit
en wierp 'n muntje
in haar schoot -
berekenend nam ze hem
haar aandeel in ontvangst
door de bank genomen
zijn krediet en
waardigheid verloren
een stukje leed gespaard
liet ze hem berooid alleen
met een lege portemonnee
en slechts een centje pijn

Bram Moszkowicz, de luis in Tinkebells kattenpels

Vandaag verschijnt het boek Dearest TINKEBELL van kunstenares Katinka Simonse, oftewel Tinkebell, die in 2004 haar eigen kat de nek omdraaide, vilde en tot een tas vermaakte. De afgelopen jaren ontving ze meer dan honderd-duizend haatmails. Samen met collega Coralie Vogelaar zocht ze naar de identiteiten van de personen achter mails. Een duizendtal brieven is in het boek opgenomen, plus aanvullende persoonlijke informatie over de schrijvers, zoals foto’s en email-
adressen.

Alle reden voor Jeroen Pauw en Paul Witteman om beide auteurs donderdagavond uit te nodigen in Pauw & Witteman. Tegenover Tinkebell aan tafel zit advocaat Bram Moszkowicz. We zien een filmpje: Tinkebell - tot en met haar oogschaduw in het roze gehuld, een vlecht in het lange donkere haar - geeft een presentatie over hoe je een tas maakt van je dode kat. Het is de strafpleiter die haar, na het zien van de beelden, vraagt naar de reden van haar lugubere daad. Pauw is vooral benieuwd of ze rekening had gehouden met zulke boze reacties. Witteman merkt op dat hij een dergelijk publiek optreden nooit zou hebben aangedurfd uit angst om voor gek te worden versleten. Hij onderbreekt het gesprek voor een live-verbinding met Moskou, waar de Toppers zojuist de finale van het Songfestival hebben misgelopen. ("We hebben Gordon aan de lijn als het goed is.")

Gelukkig laat Tinkebell zich noch door Gordon, noch door Moszkowicz uit het veld slaan. “Bestaande maatschappelijke, culturele fenomenen, die wij als normaal zien en die mij verbazen, probeer ik in een andere context te plaatsen, of uit te vergroten en zo zichtbaar te maken”, legt ze geduldig uit. Of het beestje misschien ziek was, wil Moszkowicz weten. Ze antwoordt bevestigend. “En wat had het beestje?”, vervolgt de advocaat gedecideerd. “Het is net een kruisverhoor”, lacht Witteman, terwijl Tinkebell uit de doeken doet hoe haar kat door de vorige eigenaar bruut van de trap is gesmeten en sindsdien ernstig getraumatieerd door het leven ging.

Helaas voor Tinkebell, maar gelukkig voor de kijkers, is het voor Moszkowicz nog niet helemaal duidelijk. "Wat ik me afvraag, want ik begrijp niet goed wat iemand drijft om te doen wat jij gedaan hebt; de mensen de jou die mailtjes sturen, kennen die jouw beweegredenen?" Vaak niet, weet Simonse met een omweg en na herhaling van de vraag te vertellen. De reacties zijn ontsproten uit impulsiviteit.

Even later, nog een filmpje. Een Amerikaanse vrouw, één van de bedreigers, zit op handen en voeten naast haar hond op de grond en vraagt hem herhaaldelijk om haar uit te laten, omdat ze moet plassen en aan bomen moet snuffelen. Een hoogst merkwaardige video, door de vrouw zelf op internet geplaatst, maar zeker niet gekker dan het eerder vertoonde fragment waarin Tinkebell aan tweeduizend mensen opgewekt uitlegt hoe je je kat het beste kunt villen.

Witteman vraagt zich af of het eigenlijk wel mag, al die privégegevens openbaar maken. Nee, weten beide dames. Maar toch hebben ze het gedaan? “Soms moet je grenzen overschrijden om een statement te maken”, verklaart Vogelaar. Het gaat om de omkering, benadrukt Tinkebell. Want hier is het eens de ander en niet zijzelf, die als publiek persoon wordt neergezet. In het boek kan bovendien iedereen zien hoe exhibitionistisch sommige mensen zijn en wat voor absurde dingen ze allemaal online zetten.

Inderdaad, het is de wereld op zijn kop. En die wereld is gek, de context een roze bril, die het zicht vertroebelt. Maar het werkt. “Het is dus deze vrouw, die zo tegen haar hond praat, dit online zet en jóu verwijt dat je een ziek persoon bent?”, schampert Witteman. “Ja”, zegt de kunstenares die in koelen bloede haar kat vermoordde tevreden.

"De uitzending verliep heel soepel", blogt ze later op het weblog van Pauw & Witteman. Op de licht onzinnige vragen van Bram Moszkowicz na dan.